L2 Planet Sayı #2
L2 Planet'in bu sayısında Optimism, Boba, Arbitrum, Immutable ve Starkware tarafında yaşanan gelişmelerden bahsettik.
İkinci Katman Büyümeye Devam Ediyor
İlk sayımızı çıkardığımızda 522.6 milyon dolar olan ikinci katmandaki toplam kilitli varlık değeri bu sayımızda 4.68 milyar dolar seviyesine ulaşmış durumda. Neredeyse üç ay gibi kısa sürede ikinci katmanın değerini dokuza katladığını görüyoruz.
Bu 4.68 milyar dolarlık değerin 2.80 milyar dolarını %60 gibi bir oranla Arbitrum oluşturuyor. Bu bağlamda Arbitrum ikinci katmanı domine etmiş gibi gözüküyor. İkinci sırada ise 1 milyar dolar varlıkla dYdX var, o da toplam değerin %21’ini temsil ediyor.
L2Beat üzerinden görebileceğiniz bu metriğin yanı sıra sitede ikinci katman projelerinin detaylı risk analizinin de olduğunu belirtelim. İkinci katman çözümlerini kullanmadan önce bu sitede detaylı analiz yapmakta fayda olduğunu belirtelim.
OVM 2.0 ve EVM Equivalence
Bir önceki bültende Optimism’in OVM 2.0’ı 14 Ekim’de Kovan test ağında, 28 Ekim’de ise mainnette yayınlayacağını duyurmuştuk.
Kovan test ağında OVM 2.0 yükseltmesi başarılı geçmesine rağmen mainnet tarihi iki hafta ertelenerek 11 Kasım oldu. Takım, mainnete geçmeden önce daha fazla test yapmak istiyor. Böylece test ağında görülmeyen hataların önüne geçebileceklerini düşünüyorlar.
Optimism’in erteleme kararına rağmen Optimisim açık kaynak kodlarını kullanan Boba Network, 28 Ekim’de OVM 2.0 yükseltmesini gerçekleştirdi. Bu Boba’nın mı fazla agresif yoksa Optimism’in mi hantal olduğu konusunda düşündürüyor.
Arbitrum
Multisender artık optimistic rollupların göz bebeği Arbitrum’u destekliyor. Yani artık tek bir transaction içerisinde birden fazla farklı adrese NFT veya token gönderebiliyorsunuz.
NFT’ler için bu adresten ERC721 yada ERC1155 standartında gönderimler yapabilirsiniz. ERC20 tokenlarınız için ise bu adresi kullanabilirsiniz.
Bir diğer önemli gelişme ise Arbitrum Köprüsü artık tokenlara whitelist uygulamayı sonlandırdı. Artık proje geliştiricileri izinsiz bir şekilde tokenlarını Arbitrum ağına geçirebilecekler.
Immutable X
SuperFarmDAO ve Immutable yeni bir anlaşma duyurdular. Bu anlaşmaya göre SuperFarm üzerinde NFT projesi çıkartmak isteyen sanatçı ve projeler artık bunu gazsız bir şekilde gerçekleştirebilecek. Gerekli altyapıyı SuperFarm’a Starkware ve Immutable sağlayacak.
Peki nasıl? Bunun için öğretici bir video çekmişler. Aşağıdan gerekli işlemleri izleyebilir ve fikir edinebilirsiniz. Eğer siz de SuperFarm üzerinde gazsız bir şekilde NFT dropu gerçekleştirmek istiyorsanız bu formu doldurarak başvurabilirsiniz.
Dünyanın en büyük e-sport şirketlerinden ESL, Immutable ile partnerlik duyurdu. Bu partnerliğe göre CS:GO ESL Pro Tour NFT’leri Immutable üzerinden gazsız bir şekilde sunulacak.
Immutable’ın TikTok Top Moments dropları ise fırtına gibi esmeye devam ediyor. Bugün TikTok fenomenleri @jessssthemess ve @garyvee’nin Rent Free droplarının son günü. Sadece bir adet ve eşsiz olan NFT şimdilik en yüksek 25 ETH teklif aldı bile.
Metaverse için koleksiyonlar çıkaran RTFKT Studio, TikTok’a özel 50 adetle sınırlı NFT koleksiyonu çıkardı. Koleksiyon, Immutable altyapısıyla gazsız bir şekilde 0.15 ETH fiyatıyla satıldı.
Geçtiğimiz günlerde ise Immutable üzerinde olan Play2Earn konseptli Gods Unchained oyunu Retrospective ödül dağıtımına başladı. Proje gerekli şartları sağlayan herkese yarısı üç ay kilitli olacak şekilde 767.21 $GODS dağıttı. Kilitli olan 368.6 $GODS ise otuz günlük salınımlarla toplam üç ayda dağıtılacak. Gerekli şartları sağlayıp sağlamadığınızı bu adrese gidip cüzdanınızı bağlayarak kontrol edebilirsiniz. Proje bu airdropa ek 2 Kasım’da başlayacak ve sekiz hafta sürecek Play2Earn konseptinin detaylarını da duyurdu. Detaylara yine bu linkteki Blessing of Gods sekmesinden ulaşabilirsiniz.
Sadece Gods Unchained değil Immutable’ın kendisi de airdrop yapıyor. Airdropun detayları bu linkten incelenebilir. Ödüller Immutable cüzdanında gözükse de henüz talep edilemiyor. Çekimin CoinList’te satışı yapılan tokenların dağıtımıyla beraber aktif olması bekleniyor. Eğer CoinList satışını ve airdropu kaçırdıysanız üzülmeyin. Huobi’de 5 Kasım’da son bir $IMX satışı var, bu satışın detaylarına da bu linkten ulaşabilirsiniz.
StarkNet
StarkNet için geliştiriciler sıkı bir şekilde çalışmaya devam ediyor. Takım, geçtiğimiz günlerde bir dizi geliştirme içeren StarkNet Alpha 3’ü testnet için yayınladı. Buna ek StarkNet’in Ethereum ağındaki ilk kanıtı yayınlandı ve test edildi. Bu sadece bir testti ve mainnete geçilmesi için hala vakti var. Her ne kadar mainnet için kasım ayı duyurulsa da ikinci katmanda mainnet tarihlerinin defalarca ertelendiğine şahit olduk. Aşağıda birgeliştiricinin StarkNet üzerinde denediği farklı fikirleri görebilirsiniz.
Argent’in ikinci katmanı destekleyeceğinden ve bunun için ödüllü bir whitelist açtıklarından daha önceki sayılarda bahsetmiştik. Bu ikinci katman desteğinin detayları yavaş yavaş belli olmaya başladı. Geçtiğimiz günlerde yapılan duyuruya göre Argent, StarkNet’i destekleyecek.
Starknet’in mainnete kasım ayında geçeceğini biliyoruz. Kesin tarih henüz belli değilken bazı projeler ağda yerini almaya başladı. Influence’de bunlardan biri olacak. Influence, NFT destekli uzay oyunu olarak karşımıza çıkacak. Starknet’in mainnet tarihi kesin olarak belli olmadığından henüz Influence’in de yayınlanma tarihini bilmiyoruz.
Starkware ve SnapshotLabs DAO’lara katılıp oy kullanmanın yüksek gas ücretlerine sebep olmasının önüne geçecek bir fikir üzerinde çalışıyor, StarkVote. Bu fikir, StarkNet üzerinde hızlı ve ucuz bir şekilde yapılan oylamanın yine StarkNet üzerinde kontrol edilmesini ve Ethereum mainnette ilgili akıllı kontrata bilgilerin iletilmesini içeriyor. Henüz geliştirme aşamasında olmasına rağmen bu yılın sonlarına doğru hayata geçmesi bekleniyor.
Twitter Köşesi
İzleme Köşesi
Developing a Fully Compatible zkEVM-Jordi Baylina
Scaling Blockchains Towards Mass Adoption
L2 Planet'ten şimdilik bu kadar. 15 gün sonra görüşmek üzere :)